Amerikan Gizli Belgeleriyle Türkiye’nin Kurtuluş Yılları

Geleceğin süper gücü ABD, Türk Kurtuluş Savaşı’na nasıl bakıyordu? Orhan Duru’nun üç yüzü aşkın mikrofilm rulosunu tarayarak hazırladığı Amerikan Gizli Belgeleriyle Türkiye’nin Kurtuluş Yılları, işte bu soruyu cevaplıyor. ABD’lilerin Mustafa Kemal ve arkadaşlarını önceleri ‘asi’, mücadelelerini de ‘ayaklanma’ olarak tanımlarken; giderek bu sert tanımları bırakıp ‘milliyetçiler’ ve ‘milliyetçi hükümet’ tanımına nasıl yöneldiği, bu belgelerde izleniyor. Diplomatların ve komiserlerin yolladığı telgraflar ve istihbarat raporları, ABD hükümetinin yeni Türk devletinden beklentilerinin, zaman içinde nasıl şekillendiğini ve berraklaştığını gözler önüne seriyor. Orhan Duru (1933) Ulus’ta başladığı mesleğini Cumhuriyet, Milliyet, Güneş ve Hürriyet gazetelerinde sürdürdü. Gazeteciliğinin yanı sıra edebiyat dünyasında da ürünler verdi: Öyküler ve denemeler yazdı, pek çok çeviriye ve tiyatro uyarlamasına imza attı. Türkçe’ye katkıları ‘bilimkurgu’ teriminin yanı sıra, yarım yüzyıldır Bırakılmış Biri’nden (1959), Düşümde ve Dışımda’ya (2003) pek çok öncü öykü ile sürüyor.