Ben ve Biz

21. yüzyılda bir karakter yapısı mı ortaya çıktı?

Ülkemizde de bir dönem yaygın olarak okunan ve benimsenen Erich Fromm 1940'lı yıllarda Batılı toplumlara damgasını vuran "pazarlamacı karakter"den söz ediyordu. Fromm daha sonra "nekrofil" ve narsistik olarak adlandırdığı başka karakterler de tanımladı. Onun asistanı ve editörü olan Rainer Funk, 21. yüzyılın sosyo-ekonomik koşulları ve özellikle de bilgi teknolojilerinin toplumda yeni bir karakterin oluşumuna yol açtıklarını öne sürüyor. Fromm'un analitik sosyol psikolojisi ve toplumsal karakter kavramı çerçevesinde postmodern ben-odaklı karakter adını verdiği bu karakteri öteki başlıca karakterlerle karşılaştırıp ayırıcı özelliklerini tanımlıyor.

Psikodinamik açıdan incelediği ben-odaklılığın, üretken olmayan bir kişilik yönelimi olduğu sonucuna varan Funk, postmodern insanın yabancılaşmış ben yaşantısına özgü savunmaları ve bunlardan kaynaklanan çeşitli patolojileri de ele alıyor.

Funk'un çalışması öncelikle "sosyal karakter" kavramı olmak üzere Fromm tarafından ortaya atılan temel düşünceleri geliştirmeye ve tamamlamaya yönelik. Postmodern ben odaklı karakteri psikodinamik açıdan incelemesi ise analitik sosyal psikolojiye önemli ve özgün bir katkı niteliğinde.