Çevresel Etki Değerlendirilmesi (ÇED) raporlarının yazılması, anlaşılması, üzerinde tartışılması ve doğru şekilde değerlendirilmesinin ön koşulu, raporlarda geçen kavram ve terimlerin anlamlarının bilinmesidir. Bu çalışma, tam da bu ön koşula dikkat çekmek amacıyla yapılmıştır. ÇED raporlarında kullanılan kavram ve terimlerin anlamları, kullanımdan kaynaklı olarak belirsizleştikçe, değiştirildikçe, genişletildikçe ya da daraltıldıkça sonuçları büyük tahribatlara yol açabilecek boyutlarda kaosa neden olmaktadır. Bu çalışmada; ÇED raporlarında yaygın olarak kullanılan 70 civarında kavram ve terimin günlük dilde tanımı, çevre mevzuatı ile doğa bilimlerindeki kullanımları ve anlamları verilmiş; bu kapsamda yaşanan sorunlar örneklerle ortaya konmuştur. Okurlara, konunun önemini daha iyi aktarabilmek için örnekler, kamuoyu tarafından bilinen İstanbul Kanalı ve Havalimanı ÇED raporlarından seçilmiştir. Kitapta, söz konusu kavram ve terimlerle ilgili sorunlar detaylı bir şekilde tartışılırken, ülke genelinde ve özellikle de İstanbul’da yaşanan çevre sorunları konusunda ekoloji bilgileri de verilmiştir. Böylece ÇED raporlarının hazırlanması, değerlendirilmesi ve sağlıklı bir çevredeki yaşam hakkının sağlanması süreçlerine dâhil olan tüm toplum kesimlerinin bilimsel temele dayalı bilgilerle donatılması ve konularla ilgili görüşlerin anlaşılmasına katkı sağlanması beklenmektedir.
ORHAN SEVGİ
