Çocuklarla Katılımcı Araştırma

Günümüzde çocukların sorunlarına ve ihtiyaçlarına yönelik yapılacak araştırmalarla çocuklar için daha etkili ve kapsayıcı politikaların gerçekleştirilmesine ihtiyaç vardır. Bu kapsamda yapılacak araştırmalarda çocukların katılımcı olarak yer alması, onların seslerini duymak, haklarını tanımak ve daha kapsayıcı bakış kazanmak açılarından büyük öneme sahiptir. Çocuklar için yapılan araştırmalar, daha ziyade çocukların dışındaki bireylerden elde edilen sonuçlara dayanması sebebiyle çocukların yüksek yararının sağlanmasında daha az etki göstermiştir. Bu durumun nedenlerinden biri de çocuğa ve çocukluğa bakış açısından kaynaklanmaktadır. Geçmişten günümüze çocuğa ve çocukluğa bakış açısında önemli değişiklikler yaşanmasına rağmen çocuklarla ilgili kalıp yargılar, günümüzde hâlen devam etmektedir. Kalıp yargılardan uzak ve çocukların üstün yararını gözeten araştırmalar ancak çocukların aktif katılımcı olarak araştırmalara dâhil olmalarıyla gerçekleştirilebilir. Böylece Çocuk Haklarına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'nde vurgulanan katılım hakkı, çocuklara teslim edilerek araştırmalara katılımları teşvik edilecektir. Katılımcı araştırma sayesinde çocukların yaşamlarını anlamak, gerçekçi verilere ulaşmak, farklı deneyimler edinmek ve doğru bilgiler elde etmek mümkün olacaktır. Ayrıca bu tür araştırmalar, çocukların iletişim kurma, iş birliği yapma, eleştirel düşünme ve problem çözme gibi sosyal ve bilişsel becerilerine katkı sağlayacaktır. Çocukları ilgilendiren her konuda çocukların görüşlerine başvurmak, onlara kulak vermek, seslerine tercüman olmak ve bu sesleri doğru bir şekilde aktarabilmek toplumların gelişmesinde ele alınması gereken en büyük adımlardandır.
Bu kitap, kapsamlı bir araştırma metodolojisi kaynağı olmaktan ziyade çocuklarla araştırma yapma konusunda ayrıntılı bilgilerle araştırmacılara ışık tutma amacı taşımaktadır. İçerikte özellikle çocuk ve gençlerle katılımcı araştırma konusunda bilinmesi gereken önemli hususlar vurgulanmış, ülkemizde ve dünyada çocukluk araştırmacılarının çocukla çalışma konusunda bakış açılarını derinleştirmek amaçlanmıştır. Ülkemiz çocukluk araştırmaları camiası olarak “çocuklarla birlikte araştırma”ya doğru evrilmek hem ülkemiz ve dünya çocuklarının yüksek yararına olacak araştırmaları literatüre kazandırabilmek hem de çocukların kendilerini ilgilendiren her konuya aktif olarak katılımlarını destekleyerek optimum gelişimlerine katkı sağlayabilmek adına kitabın araştırmacılar için rehber kaynak olacağı inancındayız.