Doğu Anadolu Geç Demir Çağı Kültürü

Elinizdeki kitap Doğu Anadolu’da Urartu Devleti’nin yıkılma sürecinden başlayarak ardından gelen Post-Urartu, Med ve daha sonraki Pers-Akamenid dönemini kapsayan Geç Demir Çağı kültürü değerlendirmesidir.

Doğu Anadolu’da Geç Demir Çağı süreci ve kültürel değişim siyasal olaylarla şekillenmiş gözükmektedir. Başlangıcında Urartu Devleti yıkılmış ve İran kökenli yeni bir güç bölgeye egemen olmuştur. Bitişi ise Pers egemenliğinin yıkılışı ve Batı kökenli yeni bir kültürel süreç olan Hellenistik’in başlangıcıdır. Buradan hareketle biz Geç Demir Çağı tanımından Urartu ve Akamenid’in yıkıldığı süreci (MÖ 645/625-330) anlıyoruz. Post-Urartu ve Med olarak tanımlanan ilk evre (MÖ 645/625-550) ve daha sonraki Pers-Akamenid egemenliği (MÖ 550-330) olmak üzere iki evreyle temsil olunur.

Bu kültür, çanak çömlekler üzerinde yer alan üçgenlerden dolayı “Triangle Ware/Üçgen Bezeli Seramik” ve banda bitişik olarak yapılan yarım dairelerden dolayı da “Festoon Ware/Fisto Bezeli Seramik” olarak seramiğe adını verdiği boyalı çanak çömlekleri, satraplıkları ve apadanalarıyla (kabul salonu) tanınır. Post-Urartu ve Med olarak tanımlanan Geç Demir Çağı’nın ilk evresi (MÖ 645/625-550) tüm Doğu Anadolu için “Karanlık Dönem” olma özelliğini korumaktadır.