Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Eşin Üçüncü Kişilere Karşı Dava Hakkı (TMK m. 229, 241)

Kanun koyucu, TMK m. 229 hükmü ile edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesinin sonucunda eşlerin elde edecekleri artık değere katılma alacaklarını güvence altına almak için, belli hallerde bazı malvarlığı değerlerinin, edinilmiş mallara dâhil olacağını kabul etmiştir. Türk Medeni Kanunu'nun 229. maddesinde yer alan bu hüküm eşin katılma alacağını doğrudan koruma altına alan bir müessesedir. Bu koruyucu müessese sayesinde, eşin karşılıksız olarak yaptığı devirler sanki hiç yapılmamış gibi kabul edilip, mal rejiminin tasfiyesinde dikkate alınacaktır.

Türk Medeni Kanunu'nun 229. maddesinin, TMK m. 241 hükmü ile ilişkisi incelenmiştir. Bununla birlikte, mal rejimi kurallarının, miras hukuku kurallarına göre uygulama önceliği bulunmaktadır. Miras hükümlerine göre, üçüncü kişinin tenkis veya denkleştirme yükümlülüğü, yapılan kazandırmanın mal rejimine göre sorumlu olması gereken kısmı aşan miktar içindir. Çalışmada bu hususlar da ayrıca irdelenmiştir.

Türk Medeni Kanunu m. 241 hükmüne göre açılacak davada usûlî hususlar son bölümde ele alınmış ve uygulamada yaşanan veya yaşanabilecek sorunlara da çözüm bulunmaya çalışılmıştır. Ayrıca, söz konusu hükümdeki süreye ilişkin kanunî değişiklik yapılması gerektiği tespit edilmiştir.

İkinci baskıda, eserdeki sistematik bozulmamak kaydıyla, uygulamada yaşanan sorunlar göz önüne alınarak son bölüm olan Üçüncü Bölüme "DAVANIN TABİ OLDUĞU GEÇİCİ HUKUKÎ KORUMA TEDBİRİ" isimli VI. Başlık açılarak eser ikinci baskıda genişletilmiştir.

Kitabın dördüncü baskısında İsviçre Federal Mahkemesi'nin TMK m. 241 hükmünde düzenlenen davayı, miras hukukuna özgü tenkis davasına benzettiği 26.04.2012 tarihli kararına, mal rejiminin tasfiyesinin, mirasın paylaştırılması bakımından bir ön sorun olduğuna ilişkin 21.02.2022 ve 16.03.2022 tarihli kararlarına da yer verilmiş olup dördüncü baskı zamanına kadar yayımlanmış monografik ve genel eserler de incelenmiştir.

Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 22.06.2021 tarihli ve 196 sayılı Kararı ile mal rejimlerine ilişkin dava dosyalarının temyiz incelemesi görevi 01.07.2021 tarihinden itibaren tekrar Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'ne verilmiştir. Bu yüzden eserin dördüncü baskısı aşamasına kadar yayınlanan ve konusunu ilgilendiren Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararları'na da yer verilmekle birlikte yine eserin dördüncü baskısı aşamasına kadar yayınlanan ve konusunu ilgilendiren Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları'na da yer verilmiştir.