Türkiye’nin modernleşme tarihinde, tıp eğitiminin önemli bir yeri bulunmaktadır. Modern tıp eğitimi ise bir anlamda geleneksel Osmanlı tıbbının farklı kültürlerine; Orta Asya şaman iyileştirme yöntemlerinden, Helenistik ve Roma Galenik tıbbına ve Ortadoğu, Arap-İslâm tıbbının zengin birikimlerinden sonra 19. Yüzyılın başlarında benimsenen Batı tıbbının zengin mirasına dayanır.
Prof. Dr. Yeşim Işıl Ülman Galatasaray Tıbbiyesi- Tıbbiye’de Modernleşmenin Başlangıcı adlı eserinde, tıp eğitiminin modernleşme sürecinin başlangıç yıllarını, Galatasaray Tıbbiyesi’nin çağdaşlaşma yolundaki ilk adımlarını ve sonrasını ele alıyor. Çok titiz bir arşiv çalışmasını temel alan bu kitapta tıp tarihinde bugüne kadar hiç ele alınmamış orijinal kaynaklar taranmış, Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’nin yıllık faaliyet raporları değerlendirilmiş, döneme damgasını vuran hekimlerin, eczacıların yaşamları ile birlikte modern tıp eğitimindeki yerleri ile birlikte halk sağlığı uygulamaları tahlil edilmiştir.
Daha önce İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları arasında çıkan, Prof. Dr. Emre Dölen’in beş ciltlik dev çalışması Türkiye Üniversite Tarihi eserinden sonra Ülman’ın bu değerli çalışmasının da özellikle akademi dünyamızda bundan sonra yapılacak tıp eğitim tarihi çalışmalarına ışık tutacağına inanıyoruz.
Bu kitap, ana teması tıp eğitimimizin zirvelerinde biri kabul edilen Galatasaray dönemi yanında; tıp eğitimi üzerinden Osmanlı modernleşmesi, dönemin tanınmış hekimleri, cerrahi, eczacılık ve ebelik tarihlerimiz, halk sağlığı uygulamaları hakkında da orijinal bilgiler içermektedir. Bundan sonra özellikle tıp eğitim tarihimiz üzerine yapılacak çalışmalar için bir el kitabı niteliğindedir.
- Prof. Dr. Nuran Yıldırım
