“Bilgil ki bu kitap; seyr u¨ sefer, takdir-i Rabba^ni^’yle Ru^m diya^rının bir ucuna du¨s¸tu¨gˆu¨nde, Nebi^ sallallahu aleyhi ve sellem’in hicretinden 895 sene sonra Vardar Yenicesi’nde Tu¨rki^ ihtiya^r olundu, ta^ ki Hak yolunun ta^libleri (ta^liba^n-ı sa^dık) ve bu yolda samimi olanlar (muhlisa^n-ı muhikk) kulak verip yararlanalar.”
Hak A^s¸ıklarının Azıgˆı, 15. yu¨zyıl Osmanlı mes¸a^yıhından Molla Abdullah I·la^hi^’nin, tasavvufi^ terbiyeye yo¨nelen kis¸ilere dikkat edilmesi gerekenleri sohbet usulu¨yle ac¸ıklayarak Tu¨rkc¸e kaleme aldıgˆı bir risa^ledir.
Kulluk, muhabbetullah, tezkiye, tasfiye, mu¨ca^hede, mu¨s¸a^hede, mura^kabe, tevekku¨l, tefekku¨r, kalp, nefs, ruh, ha^l, makam, tarikat a^da^b ve erka^nı, ibadetlerde titizlik, su¨nnetullaha ria^yet, lokmanın hela^lligˆi gibi tu¨m boyutlarıyla ac¸ıklanması gereken konular, bu risa^lede ac¸ıklıgˆa kavus¸turulmaktadır. Risa^lenin sonunda I·la^hi^’nin, metin boyunca ac¸ıkladıgˆı tasavvufi^ kavramları Muhyiddin I·bn Arabi^’nin Fu¨tu^ha^t-ı Mekkiyye’sinin yu¨z elli u¨c¸u¨ncu¨ bo¨lu¨mu¨ne dayanarak o¨zetledigˆi bir kısım da mevcuttur.
Simav’da dogˆan ve Ali et-Tu^si^ gibi isimlerden medrese tahsili aldıktan sonra Semerkand’a giden Molla Abdullah I·lahi^, burada Naks¸ibendi^ s¸eyhi Ubeydullah Ahra^r’a intisab etmis¸tir. S¸ah-ı Naks¸ibend’in tu¨rbesinde dokuz erbain c¸ıkardıktan sonra mu¨rs¸idinin izni ve is¸aretiyle Anadolu’ya do¨nmu¨s¸, bu esnada Molla Ca^mi^ gibi isimlerle go¨ru¨s¸me imka^nı bulmus¸tur. Tam da bu sebeple onun satırları, birc¸ok manevi^ yolun nes¸vesini tas¸ımaktadır.
