Feroz Ahmad Müslüman Hindistan'dan Türkiye'ye, Doğu'nun siyasi yapısını gözlemleyen ve değerlendiren önemli bir tarihçi olup, özellikle II. Meşrutiyet ve Modern Türkiye üzerine yaptığı çalışmalarıyla tanınır. İki ayrı cilt halinde bir araya getirilen makalelerinde Ahmad, Türkiye’nin son yüzyılında karşılaştığı sorunları ele alıyor. Hepsini Türkologlar ve Türk aydınlarıyla birlikte tartışıyor.”
İlber ORTAYLI
Feroz Ahmad Jön Türkler, İttihat Terakki Cemiyeti, II. Meşrutiyet ve Osmanlı’nın son dönemi, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti konularında akla gelen ilk gelen tarihçilerinden biridir. Türk tarihine büyük katkılar sunan eserleriyle geniş kitlelerin doğru ve objektif bilgi edinebilmesini sağlamıştır. Kronik Kitap olarak Feroz Ahmad’in farklı zamanlarda Osmanlı’nın son zamanları ve modern Türkiye üzerine makalelerini derleyen İmparatorluktan Cumhuriyete: Osmanlı’nın Son Dönemi ve Modern Türkiye eserinin ilk cildini Türkçeye kazandırmaktan mutluluk duyuyoruz.
Kitap, Türk modernleşmesinin Jön Türklerden Türkiye Cumhuriyeti'ne uzanan, önemi bugün dahi hissedilen döneme odaklanıyor. İttihat ve Terakki Cemiyeti ile Modern Türkiye Cumhuriyet arasındaki ilişkilere mercek tutuyor. Yeni bir toplumsal yapının mühendisleri olarak adlandırılabilecek reformcu kuşakların çalışmalarının irdeleyen makaleler, Türkiye’nin modernleşme yolunu şekillendiren olaylara dikkat çekiyor. Özellikle 1908 devriminden sonraki dönemi ele alıyor ve yeni Türkiye'nin oluşum sürecini inceliyor.
Bu eserinde Feroz Ahmad Osmanlı İmparatorluğu’nun kapitülasyonlara bakışı, Türk dış politikasının tarihi arka planı, Kemalist politikanın seyri, Jön Türkler ile azınlıkların ilişkileri gibi konular yer alıyor. Bunun yanı sıra kitapta, Hindistan’da Kemalizm’in nasıl bir yankı bulduğu, Troçki’nin II. Meşrutiyet ve Balkan Savaşlarına bakışı, Türkiye’de işçi sınıfı bilincinin oluşumu ve diğer birçok ilgi çekici konu da bulunuyor.
Kitaplardaki metinlerinde Feroz Ahmad bir tarihçinin ilgi ve odağının nasıl keskin olması gerektiğini; arşiv belgelerinden, dönem tanıklarının hatıralarından, gazete ve dergilerden elde edilen verilerin nasıl değerlendirilerek kullanılacağını büyük bir kalem maharetiyle gösteriyor.
Yakın dönem Türkiye tarihine ilgi duyan herkesin okuması gereken İmparatorluktan Cumhuriyete: Osmanlı’nın Son Dönemi ve Modern Türkiye’nin birinci cildi ülkenin 20. yüzyılın ilk yarısında giriştiği modern bir devlet ve toplum kurma çabalarını birçok yönüyle gözler önüne seriyor.
