İnsanın Dört Zindanı

Bu dört zindan hangisidir? Belirleyicilik / zorlayıcılık ne demektir? Bende var olan, ama benim tarafımdan seçilmiş olmayan her durum, her irade, her istek ve her eğilim, bir belirleyiciliğin /cebrin ürünüdür. Belirlenmişlikle yapılan özgürlük savaşı, insanın tabiatta kendisi olmak için, maddi bir olgudan Tanrı'ya doğru gitmek için verdiği savaştır. Benim seçici özgür irademi kendi içinde baskı altında tutan, sınırlayan ve kayıt altına alan ve benim yerime seçim yapan bu dört illet zindan, şunlardan oluşmaktadır:

1. Tabiatın belirleyiciliği,

2. Tarihin belirleyiciliği,

3. Toplumun belirleyiciliği,

4. Kendi belirleyiciliği.