Irak Türkmen Türkçesinin Bayatlılar Bölgesi Ağız Özellikleri

Irak Türkmen Türkçesi; Irak Türklerinin konuştuğu tüm Türk ağızlarını kapsamakta ve Türkçenin Azerbaycan ağzı sahasının içinde yer almaktadır. Irak Türkmen Türkçesi, kendi içinde iki gruba ayrılarak ağız farklılıklarını oluşturmaktadır. V grubu; Kerkük, Erbil, Dakuk, Hanekin ve Mendeli. Y grubu; Tellafer, Altınköprü, Tisin, Beşir, Tazehurmatı, Tuzhurmatı, İmam Zeynelabdin, Kifri, Karatepe ve Bayat bölgesidir.

Irak Türkmen Türkçesinin Y grubunda yer alan Bayat ağzını konuşan Irak Bayatları, genellikle eskiden Kerkük iline ve şimdi de Salaheddin iline bağlı olan Tuzhurmatı ilçesi çevresindeki nahiye ve özellikle de Aksu Irmağı’nın kıyısında kurulan “Dere obası, Hilave, Bastamlı, Avçular, Yengice, Süleyman Beg, Çardağlı, Köküz, Hasadarlı, Biravçulu, Karanaz, Pir Ahmet, Abbud, Sayyad ve Zengili” köylerinde yaşamaktadırlar.

Irak Türkmen Türkçesiyle ilgili çalışmalar yapılmış ancak Bayat Türklerinin konuştukları Bayat ağzı hakkında bugüne kadar hiçbir ağız çalışması yapılmamıştır. Dolayısıyla elinizdeki bu kitap, Irak Türkmen Türkçesi Bayat ağzı hakkında, ilk ve kapsamlı bir çalışma olması sebebiyle oldukça değerlidir.