Bir defasında Mevlana’nın oğlu ona gerçek Derviş’in her zaman ‘gizli’ kaldığı yönündeki sözün ne anlama geldiğini sordu -veya başka bir deyişle, kendini hep ‘saklı tutar’- bu olay kendini giysileri sayesinde saklıyor anlamına mı geliyordu, yoksa bu bir ruh hali mi idi?
Mevlana’nın cevabı şöyle oldu: “İkisi de olabilir. Yolun gerçek amacını saklamak için bir meslek edindiklerinde bile,” diye devam etti Mevlana, “bazı evliyalar aşk şiirleri yazarlar – ve o aşkı insanlar bedensel aşk olarak algılarlar – diğerleri ise ticaret yaparlar; bazıları kendilerini edebiyata verirler ve yine başkaları bambaşka işlerle uğraşıyor olabilirler. Bütün bunları aslında ne olduklarını ‘gizlemek’ için yaparlar. Çünkü sıradan insanlar tarafından rahatsız edilmek istemezler. Aralarından kimisi mahsus topluma aykırı düşen davranışlarda bulunurlar, böylece kendilerini dünya işlerine vermiş kişiler onlardan uzak dururlar ve bu bağlamda Hz. Muhammed şöyle der, ‘Allah gerçek anlamda iffetli insanları gözlerden uzak tutar. O yüzden Yolu izleyen insanlar huzura kavuşabilmek için her yola başvururlar -zira dünyevi insanlar ki tek amaçları her ne pahasına olursa olsun parasal kazanç sağlamaktır- bu uğurda mistik ve ruhsal dünyaları ve Allah sevgisini bile harcarlar.” Ve sonra Mevlana, İdris Şah’ın şu dizelerini okudu:
‘Her zaman bilmek – her şeyi,
Ve yine de saklanıp arıyorlar.
Sıradan gözler için onlar
Olduklarından farklı görünürler.
Ancak bir an için bile,
Gerçekten ne olduklarını göremez çoğu kişi.
İçten gelen ışıklarıyla dolaşır dururlar
Hayata geçirirler mucizeleri,
Ve gene de kimse bilmez
Ne olduklarını.
Bazen Evliyalarla Abdallar bile,
Onlardan azını bilirler:
Onların girdi çıktıları,
Herkes için bir muammadır.’
