Kooperatiflerde Ortaklık Sıfatının Kazanılması ve Kaybedilmesi

Kooperatifler, Türk Ticaret Kanunu m. 124 uyarınca bir ticaret şirketidir. Kooperatifler Kanunu'nda aksine açıklama olmayan hususlarda kooperatiflere anonim şirket hükümleri uygulanmakta olmasına rağmen ticaret hukuku alanında kooperatifler ile ilgili yapılmış çalışmaların sayıca azlığı dikkat çekmektedir. Uygulamada ise kooperatifleri ilgilendiren hususlarda yaşanan hukuki uyuşmazlıkların yoğun olduğu ve Yargıtay'ın kooperatiflerle ilgili çokça içtihat geliştirmiş olduğu görülmektedir. Sayısal verilere göre ülkemizde altı milyondan fazla ortağı olduğu belirtilen kooperatiflerin taşıdığı önem dikkate alınarak literatüre katkı sağlamak amacıyla bu eser kaleme alınmıştır.

Gelişmiş ülkelerde kamu ve özel sektör kuruluşlarının yanında üçüncü bir sektör olarak değerlendirilen kooperatifler, ülke ekonomilerinin gelişmesine birçok yönden önemli katkılar sağlamaktadır. Tarım, üretim, pazarlama, konut, kredi, turizm, eczacılık, lojistik gibi farklı alanlarda kurulabilen kooperatifler ortakların tek başına yapamayacakları veya birlikte yapmalarında yarar bulunan işleri karşılıklı yardım, dayanışma ve işbirliği içinde yapabilmelerine olanak sağlar.

Bu eserde, kooperatiflerde ortaklık sıfatının kazanılması ve kaybedilmesi konusu, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ve bu kanunda yapılan atıf nedeniyle Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde incelenmiştir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi ve Yargıtay 23. Hukuk Dairesi'nin vermiş olduğu pek çok karar uygulamaya ışık tutması açısından, doktrin görüşleri de dikkate alınarak ele alınmıştır.