Kur’an Yorumunda İştikakın Rolü

İslamiyetin farklı coğrafyalara yayılmasıyla birlikte Arapların diğer toplumlardan etkilenmesiyle Arap dilinde bozulmalar meydana gelmiştir.

Bu olgu, Kur’an âyetlerinin yanlış okunmasına ve yanlış anlaşılmasına sebep olmuştur. Bu yüzden Kur’ân’ın korunması, anlaşılması ve yorumlanması amacıyla dil çalışmaları başlatılmıştır. Bu çabaların bir neticesi olarak Arap dilinde nahiv, sarf, belâgat ve lügat gibi ilimler, sistematik hale gelerek müstakil birer ilim haline gelmişlerdir. Kur’ân’ın korunması sebebiyle ortaya çıkan bu ilmî disiplinler, Kur’ân’ın anlaşılması ve yorumlanması konusunda önemli bir müktesebat oluşturmuştur. Bunlardan birisi de kelime türetimi olan iştikaktır. İştikak, ilk dönemden itibaren âlimler tarafından Kur’an âyetlerinin yorumlanmasında önemli bir faktör olmuştur. Bu durum, âyetlerin farklı yorumlanması ve hükümlerin farklılaşması neticesini doğurmuştur.

İslam yorum geleneğinde ilk dönemlerden itibaren birçok âlim, âyetlerin yorumunda iştikaktan yararlanmıştır. Kur’ân yorumunda iştikaktan yararlanan âlimlerden birisi de Muhammed Tahir b. ‘Âşûr’dur. Bu çalışmada temel hedef olarak İbn Âşûr’un Kur’an yorumunda iştikakın etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Bununla birlikte alanın önemli kaynaklarıyla karşılaştırmalar da yapılmıştır. Böylece Kur’an kelimelerinin iştikakının ayet yorumundaki rolü ortaya çıkarılmıştır.