“Çok parlak bir çalışma… Tartışmaların çok zarif bir şekilde ele alındığı, etkileyici bir şekilde belgelendirilmiş Mısırlı Musa, tektanrıcılığın ilk dönemleriyle ilgili çığır açıcı yeni bulgular ve Mısır’ın modern Batı kültüründeki yerine dair yeni bir yorum sunuyor.”
- Anthony Grafton, New Republic
“Olağanüstü bir bilgi birikiminin, keskin bir içgörünün ve tarihsel kavrayışın ürünü…”
- Robert L. Wilken, The Los Angeles Times
“Gelenek onu Musa’ya atfettiği için, dindeki doğru ile yanlış arasındaki ayrımı ‘Musa Ayrımı’ olarak adlandıralım. Musa’nın gerçekten yaşayıp yaşamadığını bilemiyoruz, geleneksel bilgiler dışında onun dünyadaki mevcudiyetine dair herhangi bir iz bulunmamaktadır. Ancak ayrımı ilk yapanın o olmadığı kesindir. Milattan önce on dördüncü yüzyılda, kendini Akhenaton olarak adlandıran bir Mısır kralının yaşadığı, tektanrılı bir din kurduğu, bu anlamda bir öncül olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte Akhenaton’un kurduğu din herhangi bir gelenek yaratamamış ve ölümünden hemen sonra unutulmuştur. Musa tarihi bir şahıs olmaktan ziyade hatırlanan bir şahıs iken, Akhenaton unutulmuş bir tarihi şahıstır. Kültürel ayrım ve inşa sürecinde hafıza önem taşıdığı için, Akhenaton’un ayrımından çok Musa ayrımından bahsetmemiz haksızlık sayılmaz. Söz konusu ayrımın sonucunda ortaya çıkan alan, Batı tektanrıcılığının alanıdır. Avrupalılar yaklaşık olarak iki bin yıldır, bir inşa ürünü olan bu zihinsel ya da kültürel alanda yaşamaktadırlar.”
Tektanrıcılığın tarihi ve alımlanışı üzerine en çarpıcı çalışmalardan biri…
