Modernleşen Alevilikte Dini Otorite

Geleneksel dini otoriteyi yıpratan ve törpu¨leyen su¨reçlerden biri de modernitenin beraberinde getirdiği “rasyonelleşme” olgusudur. Modernleşmeye gönu¨llu¨ bir şekilde katılan Alevi topluluklar, onun bagajında taşıdığı rasyonellik gözlu¨ğu¨nu¨ de sorgusuz sualsiz takıp kabullenmişler ve bu gözlu¨kle, şehirlerde yeniden baktıkları Aleviliği geleneksel yapısından farklı olarak görmu¨şlerdir. Rasyonalite gözlu¨ğu¨nu¨n gösterdiği Alevilikte dedenin yeri ancak din adamlığı ve cem yönetme fonksiyonudur. Rasyonalite gözlu¨ğu¨ dedenin kutsallığının bu¨yu¨k bir kısmını, ona u¨stu¨nlu¨k sağlayan “soy” avantajını yok etmiştir. Bu gözlu¨ğu¨ takan Aleviler için artık du¨nyanın “bu¨yu¨su¨ bozulmuştur.” Modern bu¨rokratik hayat ve rutin, Weber’in öne su¨rdu¨ğu¨ karizmayı da u¨retemeyince, Alevi dedeleri için önlerinde ancak devletin maaşlı “yasal otorite” olma seçeneği kalmıştır.