MOĞOLLARDA CEZA VE İŞKENCE (Büyük Moğol İmparatorluğu ve İlhanlılar)

Suç ve ceza olguları insanlık tarihi ile yaşıt olgular olup araştırmacılar için dikkat çekici bir konudur. Buna muvazi işkence de bahsedilen türden bir olgu olarak bu çalışmada bahis mevzusu edilmiştir. Mogˆolların o¨zellikle yayılma do¨nemlerinde o¨nlerine c¸ıkan toplumlara kars¸ı cezalandırmaları c¸ogˆu zaman is¸kence manzaraları ile var oldu. Korku salma ve bu yolla kendini kabul ettirme denilebilecek bir yaklas¸ımın tahakkuku sırasında kars¸ılas¸ılan manzaralar is¸kencenin boyutlarının hangi dehs¸et seviyesine varacagˆını go¨stermesi bakımından o¨nemlidir. Bu manada cezalar ve işkenceler, Mogˆol yayılma siyasetinin o¨nemli bir unsuru olarak korkulan bu¨yu¨k bir gu¨cu¨n elindeki kahır aleti olarak görülür.
Bu c¸alıs¸manın esas gayesi, ceza unsurunun ve tu¨rlerinin gerek Bu¨yu¨k Mogˆol I·mparatorlugˆu gerekse I·lhanlılardaki durumunu tespit etmek devrin ana kaynakları u¨zerinden bu gelis¸ime dair sarih ve sahih yorumlar yapmaktadır. Elbette bunu yaparken ceza ve hukukta go¨ru¨ldu¨gˆu¨ gibi in'a^m ve ihsanların da devletin bekasında o¨nemli bir rol oynadıgˆı hakikati go¨z ardı edilmeden siyasi zemindeki kars¸ılıgˆı go¨sterilmeye c¸alıs¸ılacaktır.
Mogˆolların tarihi ic¸erisinden ceza ve is¸kenceye bakmak bir yo¨nu¨yle bu devletin ve toplumun tarihine bir katkı digˆer yo¨nu¨yle ise suc¸ ve ceza olgularının tarihine sagˆlanan mütevazı bir ilavedir. Umudumuz bu tetkikin bas¸ka sahalarda benzer c¸alıs¸malara numune ve tarihçiliğimize naçiz bir fayda olmasıdır.