Nahvin Öncu¨lerinden Sibeveyh

Sîbeveyh, Arapça dilbilgisi alanında bize ulaşan ilk ve en kapsamlı eser olan el-Kitâb'ın müellifidir. Yaklaşık on iki asır önce yazılan eser, günümüze kadar yapılan nahiv ve sarf çalışmalarında hep ilk kaynaklar arasında yer almıştır.
Çalışmamız bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır.
Giriş kısmında nahiv ilminin tanımı, doğuşu, Sîbeveyh'e kadar olan tarihsel süreç ve yapılan çalışmalar ele alınmıştır.
Birinci bölümde Sîbeveyh’in hayatı incelenmiştir. Bu kısımda Sîbeveyh'in yetişmesi, öğrenimi, hocaları, arkadaşları, öğrencileri, yaşadığı dönemdeki ilmî ortam, ilmî kişiliği ve Sîbeveyh hakkında söylenenler gibi konulara yer verilmiş ve Kisâî ile olan münâzarası aktarılmıştır.
İkinci bölümde el-Kitâb'ın yazma nüshaları, Sîbeveyh'in konuları işleme yöntemi, eserde kullanılan şevâhid, el-Kitâb'a yönelik eleştiriler, eserdeki bazı dil kuramları ve terimlerle ilgili bilgiler verilmiştir.
Üçüncü bölümde ise el-Kitâb'ta ölçme-değerlendirme yöntemi ve sözel değerler konusu ele alınmış, ayrıca temsîl kavramından bahsedilmiştir.