Ölü Canlar

"Bu roman, ünlü Rus romancısı ve oyun yazarı Nikolay Gogol’un Roma’da başladığı ve ilk cildini 1842’de tamamladığı bitmemiş bir romandır. Bitirilmemiş olmasına rağmen dünya edebiyatında bir başyapıt ve çağının özlü bir sosyal eleştirisi sayılan Ölü Canlar’ın kahramanı Çiçikov aracılığıyla Gogol, 19. yüzyıl ortalarındaki Rus toplumunun çürüyen yanlarını ortaya koymaktadır. Çiçikov, Rusya’nın birçok kentini gezerek ölmüş ama adları nüfus kütüğünden silinmemiş serflerin adını kullanarak hileli yoldan zengin olma hayalleri kuran birisidir. Gogol’un bu eleştirel bakışı, Rusya’da reform hareketlerini başlatmak isteyen çevrelerce de benimsenmiştir. Romanın ikinci cildinde ise Gogol Rus toplumunun olumlu yanlarını ortaya koymaya çalışmışsa da geçirdiği ruhsal buhranlar nedeniyle bu cildin elyazmalarını yakmıştır. Daha sonra yeniden yazdığı bu cildi bir kez daha yok etmişse de sonradan evinde bulunan bazı elyazmalarıyla elinizdeki ikinci cilt yazarın ölümünden sonra ortaya çıkarılmıştır." Abraham H. Lass