Osmanlı Son Dönemi Gayrimüslim Cemaatler 1908-1922

Gayrimüslim cemaatler, Osmanlı Devleti’nin son döneminde devletin bekasını etkileyen unsurlardan biri olmuştur. Dağılmakta olan devletin bünyeden ayrılan parçalarından önemli bir bölümünün insan unsurunu oluşturan gayrimüslimler, hem dönemi incelemede hem de sonrası dönemlere bıraktıkları problemlerden dolayı ilgili devletlerin uluslararası ilişkilerinde önemli yer tutmaktadır.

Çalışmanın temel amacı, Cumhuriyet’e giden süreçte son dönemeç olarak değerlendirebileceğimiz 2. Meşrutiyet Dönemi siyasal ve toplumsal ortamında gayrimüslim cemaatlerin yaşadıklarının ortaya konulmasıdır. Bu çerçevede dağılmakta olan bir siyasal yapıda cemaatlerin gerek Osmanlı Devleti gerek yabancı devletler ve gerekse birbirleriyle olan ilişkileri incelenmeye çalışılmıştır. Gayrimüslim cemaatler bağlamında 2. Meşrutiyet Döneminin öncesi ve sonrasıyla incelenmesi bizlere Cumhuriyet’in kurucu kadrosunun azınlıklar konusunda izledikleri politikalar anlama ve isabetli tespitlerde bulunma olanağı sağlayacaktır.