Osmanlı Urfası’nda Müslüman Kadın (1845-1915)

Toplumların geleneksel ve değişen sosyal yapısındaki dönu¨şu¨mleri etkileyen ve etkilenen özneler olarak kadınlar, en az erkekler kadar önemli bir konumdadır. Tarih yazımında su¨rekli erkeğe yapılan vurgular, 1980’li yıllarda ivme kazanan akademik çalışmalarla kadına da yer vermeye başlamıştır. Bu çalışmalar, kadınların tarihini araştırmanın haklılığını göstermektedir. Kadınların tarihinde Osmanlı tarihi özelinde de artık harem kadınından başka taşranın kentli ve kırsal kadınları da araştırmacıların indekslerinde yer almaya başlamıştır. Dahası, bu kitap çalışmasında olduğu gibi sadece kadın konusunu ele alan çalışmalar da gu¨n geçtikte artmaktadır. Bu çalışmada son dönem Osmanlı İmparatorluğu’nda bir taşra kenti olan Urfa’da özellikle Mu¨slu¨man kadın; yaşantısı, sosyo-ekonomik statu¨su¨ ve mahrem sınırları ölçu¨su¨nde incelenmektedir. Urfa kadınının toplumsal hayattaki sınırlarını anlamak bu çalışmanın ana amaçlarındandır. Bu sebeple şehrin kadınlara bakan yönu¨yle sosyal, ekonomik ve mekânsal yönu¨ mercek altına alınmıştır. Böylece dönemin kadı sicilleri u¨zerinden elde edilen verileri mekân-insan ilişkisi du¨zleminde kadın perspektifinden açıklamak mu¨mku¨n olmuştur.