Bu çalışma Dilbilimsel Çeviri Kuramı. Rusça - Türkçe Çeviri Sorunları ve Stratejileri kitabının haber metinleri çevirisine yönelik uygulaması olarak düşünülmüştür. Kitap, gerek Türkçe-Rusça gerekse Rusça-Türkçe çeviri yönü için ders kitabı niteliğinde olup hem derslerde hem de bireysel çalışmalarda kullanılabilir. Kitabın “Giriş” bölümünde çeviri süreci ile ilgili temel kavramlar tanıtılmış, geri kalan bölümlerde uygulamalara yer verilmiştir. Kitap on bölümden oluşmaktadır. Her bölümde konular sınıflandırılmış ve aynı formata göre düzenlenmiştir. Bu format bilgilerin öğrenci tarafından sistematik olarak edinilmesi ve pekiştirilmesini amaçlamaktadır.
Bölümlerdeki her konunun işlenmesi birkaç aşama öngörmektedir. İlk aşamada olay ile ilgili bilgilerin kodlandığı Rusça koşut metinlerin incelenmesi beklenmektedir. Metin incelenmesi yapısal ve anlamsal boyutların çözümlemesini öngörmektedir. Bunun için metnin yapısal ve anlamsal iskeletini oluşturan eşdizimlilere başvurmak gerekmektedir. Her metin için belirlenmiş eşdizimliler, Rus dil dizgesindeki eylemci ve nesne kategorilerinin oluşturabildiği “aktif” ve “pasif” modeline göre verilmiştir. Bu aşamada öğrencinin çeviri yapacağı konu ile ilgili hedef dilde temel yapı ve kelime hazinesini edinmesi amaçlanmaktadır.
Öğrencinin, olayın kodlanabildiği metindeki temel yapıları öğrendikten sonra olay ile ilgili kullanım sıklığı yüksek olan eşdizimlileri edinmesi beklenmektedir. Bunun için ikinci aşamada olayın kodlandığı eş anlamlı yapıların incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu aşama için konu ile ilgili verilen cümlelerin koşut metinde kullanılan yapılarla eşleştirilmesine yönelik alıştırma hazırlanmıştır.
Üçüncü aşama olayın hedef dilde yapılandırılmasını öngörmektedir. Bu aşamada olayın anlatıldığı Rusça metnin Türkçe yapılandırılması ve Türkçe metnin Rusça yapılandırılması beklenmektedir. Öğrencinin önceki aşamalarda farklı bilgi kodlama modellerini öğrendiği için Türkçe-Rusça çeviri sürecinde farklı çeviri seçeneklerinden faydalanması ve Türkçe metnin farklı bakış açıları ile Rusçaya çevrilmesi amaçlanmaktadır.
Kitaptaki QR-kodu uygulaması öğrencinin yazılı metinlerden sözlü metinlere geçiş yapabilmesi için düşünülmüştür. QR uygulaması farklı şekillerde kullanılabilir. Öğrenci Rusça yazılı koşut metni inceledikten sonra bu metnin içerdiği dilsel birimlerin işitsel imgesinin pekiştirilmesi için videoya başvurabilir. Konu ile ilgili tüm aşamalardan geçildikten sonra QR-kodu olan metne dönüş yapılabilir ve bu sefer uygulama sözlü çeviriye giriş olarak kullanılabilir. Ayrıca duyulan cümleler tek tek telaffuz edilebilir (taklit alıştırması) ve sözlü olarak Türkçeye çevrilebilir (ardıl çeviri alıştırması).
Çalışmadaki uygulamalar haber metinlerindeki ana konularla sınırlandırılmıştır. Uygulamalar diğer konuları kapsayacak şekilde amaca göre genişletilebilir.
