“Sanat Dünyamız” dergisinden “Anıtlar Düşerken” dosya sayısı
Sanat Dünyamız dergisinin 183. sayısı yayımlandı. Dergi, bu sayısında yayın danışmanları Fulya Erdemci, Güven Turan, Hera Büyüktaşçıyan, Kevser Güler, Mine Haydaroğlu ve Zeyno Pekünlü’nün katkılarıyla hazırlanan “Anıtlar Düşerken” başlıklı dosyaya geniş yer ayırıyor ve Black Lives Matter (Siyah Hayatlar Önemlidir) hareketini takip eden sürecin sanata yansımalarını detaylı olarak inceliyor. Kamusal alanlardaki sömürgecilik temsili heykellerin yıkılması, dekolonizasyon ve ırkçılık karşıtı yaklaşımların müzeleri ve sanat kurumlarını yeniden şekillendirmesi üzerine söyleşi ve yazılarla sanatın bu güncel hareketini ele alıyor. Aylin Kuryel bu kapsamda “Bronzdan Sonra Hayat Var mı? Düşen Anıtlar, Boş Kaideler, Dönüşen Hafıza” başlıklı yazısında dünyanın birçok yerinde sömürgecilik karşıtı hareketin müdahale alanlarından biri haline gelen anıtların ikilikler arasındaki salınımları ve çevrelerindeki çatışmalı alana bakıyor. Pittsburgh Üniversitesi’nde sanat tarihi doçenti Kirk Savage’ın “Şimdideki Geçmiş” başlıklı yazısı, anıtların yıkılmasının tarihini ve mücadelenin nasıl bugüne evrildiğini anlatıyor. Küratör ve yazar Ana Paula Cohen’in São Paulo şehrinden eserleri incelediği yazısı “Şehir ve Hafıza Bağlamında Anıt” kamusal alan ve şehir ilişkisine dair örnekler veriyor. Yazarlar Claire Bishop ve Nikki Columbus’un “Zihnini Boşalt: #YeniMoMA’nın Speku¨latif Bir İncelemesi” başlıklı yazısında her dönem temsiliyeti tartışmalı olagelmiş bu müzenin nasıl bir dönüşüm içinde olduğuna dair yorumlar yer buluyor. Nesli Gül Durukan’ın Hollanda’daki sanat kurumlarına dair yazısı ise son bir yılda sergilemelerin nasıl dekolonizasyon ekseninde şekillendiğini ortaya koyuyor. İlker Hepkaner’in New York’ta beş yıldır kolonizasyona kafa tutan eylemleriyle gündeme gelen Decolonize This Place
(DTP) (Burayı Sömürge Kelepçesinden Kurtarın) oluşumunu incelediği yazısı hak savunuculuğu temelli bir sanat çevresi oluşturmanın yollarını bu inisiyatif üzerinden gösteriyor. Yazar ve küratör Cindy Sissokho ve sanatçı, gazeteci, araştırmacı Fabián Villegas ise söyleşilerinde dekolonyal düşünce ve ırkçılık üzerine çalışmaların bir tür moda gibi algılanmasından öte nasıl geçilebileceğini, varolan tüm bu yapılanmalara karşı ne gibi itirazların şekillenebileceğini aktarıyorlar.
Sanat eleştirmeni Ahu Antmen “farklılıklar barındıran, hem oralı hem gelip geçici bir kalabalığın çoğulluğuna sesleniyor” dediği Kadıköy’ün meşhur Boğa Heykeli’ni incelediği devam eden projesinin ilk kesitini bu sayıda dosya kapsamında okurlarla paylaşıyor. Onur Çimen ise Ankara’nın kimi eleştirilen kimiyse çok sevilen ancak yok olan heykellerinin yakın geçmişini kişisel hikâyesiyle birleştirdiği denemesini sunuyor.
Dergide dosyaya ek olarak sanatçı Huo Rf, Hisler/Karşılaşmalar/Kesişmeler serisinde Gülsün Karamustafa ve Metehan Özcan’a “mücadele” kavramını soruyor. Süreyyya Evren devam eden serisi Sarmal Senaryolar’da “Engellenme Senaryoları ve Sanatsal Kararlar”ı inceliyor.
Çıplak Ayaklar Kumpanyası’ndan tanıdığımız sanatçı Melih Kıraç Atatürk Kültür Merkezi’nin tamamlanma süreciyle Almanya Dresden’de Hellerau tiyatro binası arasındaki eşleşmeleri sorguladığı video çalışması üzerine kaleme aldığı bir denemeyi paylaşıyor.
Derginin Ajanda bölümünde sanatçı İz Öztat okudukları, izledikleri, takip ettikleri ve dinledikleriyle konuk olurken, +İz bölümünde Bozlu Art Project’te devam eden “Hafıza Sarayları” sergisini Hatice Utkan Özden, şehir ve mimari bağlamında ele alıyor.
