Şeka^vet, Hıya^net, I·syan’da 19. yu¨zyıl Osmanlısı’ndan Cumhuriyet’e uzanan do¨nemde, genel olarak es¸kıyalık olarak adlandırılan, kac¸akc¸ılık ve isyan hareketlerini de ic¸eren pratikler ve so¨ylemler ele alınıyor. Yalc¸ın C¸akmak ve Ahmet O¨zcan’ın derledikleri kitapta, devletin ve kars¸ı direnc¸ merkezlerinin nasıl konum- landıklarına ıs¸ık tutuluyor. Balkanlar’da, Anadolu, Ku¨rdistan ve Arap vilayetlerinde tırmanan s¸iddeti denetim altına almak adına yapılan ıslahatlardan ve es¸kıyalıgˆın farklı alanlardaki go¨ru¨ngu¨lerinden hareket ederek, devlet so¨ylemi ve pratiklerinde, toplumsal yas¸amda, edebiyatta, sinemada ve folklorda es¸kıyalıgˆın tezahu¨rleri inceleniyor.
Alis¸ar Akpınar, Toygun Altıntas¸, Suavi Aydın, Salih Bas¸kutlu, Mustafa Batman, Ercan C¸agˆlayan, Yalc¸ın C¸akmak, O¨zgu¨r C¸ataltepe, Erdal C¸iftc¸i, Cevat Dargın, Kudret Emirogˆlu, Serdar Erkan, Mehmet Ertan, Fatih Gencer, I·lker Kiremit, U¨mit Kurt, Orhan O¨rs, Ahmet O¨zcan, Mehmet Yıldırım, Abdulazim S¸ims¸ek, Serhat Aras Tuna, Murat Yagˆcı ve Eren Yıldırım’ın makaleleri es¸kıyalık olgusu ve anlatılarını farklı ac¸ılardan ele alıp, zengin ve derinlikli bir analiz sunuyorlar.
“[Osmanlı mantıgˆı ic¸inde] yo¨netimdeki temel sorunlardan biri, vergi, yagˆma ve harac¸ du¨zeninin (...) mu¨lkiyet haklarıyla ilis¸kili olarak hukuk ve siyaset ile beraber ideoloji ve so¨ylem ac¸ılarından tanımlanıp ayırt edilmesi konusunda yo¨neticilerin go¨nu¨lsu¨z olmasıdır. Bu is¸leyis¸, modern hukukun en temel ilkeleri olan, kis¸iye, zamana, meka^na go¨re degˆis¸memesi gereken kanun uygulamalarını Cumhuriyet do¨neminde de mahku^m etmis¸ ve su¨rekli yenilenen klik/kadrolar, defaten yeni oldugˆunu iddia ettikleri uygulamalarla ‘es¸kıyalık yapmıs¸’, bu nedenle de yo¨netilenlerden es¸kıyalıklar yaratmıs¸lardır.” Kudret Emirogˆlu
