Selâhaddin Eyyûbî, yaptığı mücadele ve elde ettiği zaferler açısından İslâm tarihinin en önemli hükümdarlarından biridir. Nureddin Mahmud’a bağlı olarak Mısır’ın ele geçirilmesinde hizmet eden Selâhaddin, burada onun naibi olarak görevine devam etmiştir. Nureddin Mahmud’un vefatından sonra oluşan parçalanmaya son vererek Müslümanlar arasında birliği sağlamıştır. Tunus’tan Hemedan’a, Yemen’den Malatya ve Malazgirt’e kadar uzanan Eyyûbîler devletini kurmuştur. Haçlılar’ı işgal ettikleri İslâm topraklarından özellikle de Kudüs’ten atmak Selâhaddin’in en büyük gayesiydi. Birliğin tesis edilmesinden sonra Selâhaddin Haçlılar’ı Hıttîn’de mağlubiyete uğratarak Kudüs’ü fethetti. Fetihten sonra gayri müslimlere gösterdiği müsamaha ve yaptığı yardım takdirle anılmaktadır. Kudüs’ün fethine tepki olarak düzenlenen III. Haçlı seferinde Selâhaddin olağanüstü gayret gösterdi. Selâhaddin’in Haçlılar’a karşı elde ettiği başarı, temelde sarsılmaz bir iman ve ideale sahip olması ardından sürekli taarruz halinde olması, cihad ruhunu canlı tutması, ayrıntılı ve güncel stratejik plan yapması, birleştirici ve yönlendirici devlet adamı olması ile mümkün olmuştur. Onun zamanı Müslümanların düşmana karşı birleştikleri ender dönemlerden biridir. Özellikle III. Haçlı seferinde ortaya koyduğu mücadele sonunda Batı dünyası Selâhaddin’in gücünü kabul etmiştir. Selâhaddin, ekonomik ve ticari hayatın güçlendirilmesi için de tedbirler almıştır. İslâm dünyasının bilgi seviyesinin yükseltilmesi için çok sayıda medrese açmıştır. İlim adamlarına ve kurumsal anlamda ilmî faaliyetlere destek vermiştir. XII ve XIII. asır Mısır Suriye ve Cezîre’de başta İslâmî ilimlerde ardından müspet ilimlerde yükselme görülmüştür.
