Sergüzeşt - Eleştirel Basım

Samipas¸azade Sezai, Sergu¨zes¸t’te do¨neminin en bu¨yu¨k toplumsal gerc¸eklerinden biri olan esirligˆin yakıcılıgˆını tu¨m yo¨nleriyle anlatıyor.

Samipas¸azade Sezai’nin, Kafkasya’da esir tu¨ccarları tarafından kac¸ırılan ve memleketinden uzaklara, I·stanbul’a getirilen ku¨c¸u¨k Dilber’in genc¸ bir kadın olma su¨recinde yas¸adıgˆı acıları, konaklarda c¸ektigˆi zorlukları, as¸ka dair hayal kırıklıklarını anlattıgˆı Sergu¨zes¸t, aynı zamanda o¨zgu¨rlu¨kc¸u¨ fikirlerle tanıs¸maya bas¸layan Tanzimat aydınının esaret olgusuna yo¨nelttigˆi bir eles¸tiri olarak da o¨ne c¸ıkar.

Romanın 1888 yılında yapılan ilk baskısını 1924 yılında yayımlanan nu¨shayla kars¸ılas¸tırarak hazırlanan eles¸tirel basımda bu sayede, hem yazarın hem de bahsedilen do¨nemlerin edebiyat anlayıs¸ındaki degˆis¸im go¨sterilirken, aynı zamanda dipnotlarla, gu¨nu¨mu¨zokurunun metni ve metnin gec¸tigˆi zamanı daha detaylı bir bic¸imde anlamasının da imka^nı yaratılıyor.

“[Samipas¸azade Sezai’nin] eserinin en bu¨yu¨k meziyeti tasvirlerinin fevkalade olmasıyla beraber fenn u¨ hakikat dairesinden c¸ıkmamasıdır.”
NAMIK KEMAL