Teşkilat-ı Mahsusa

Teşkilat-ı Mahsusa’yı en iyi anlatan başlığın “Yeni Bir Cihan İmparatorluğu Kurma Mücadelesi” olduğunu düşünüyorum. İmparatorluğu son döneminde yöneten İttihat ve Terakki Cemiyeti Osmanlı İmparatorluğu’nun mevcut sınırlar içinde yaşatılamayacağını gördüler ve büyütmeye karar verdiler. Libya’da yaptıkları onlara bu cesareti vermişti.
Amaçlanan, İran ve Gürcistan dâhil olmak üzere Kırım, Kafkasya, Ural ve Türkistan’daki Türkleri bir Konfederasyon altında toplamaktı. Bu konuda en büyük engeli müttefikleri Almanlar çıkardı.
Rusya’nın çöküşü, savaş dışı kalması İttihatçıların ve Teşkilat-ı Mahsusa’nın en büyük başarısıdır. İçinde dedemin de olduğu Kafkas İslam Ordusu Bakü’yü İngiliz ve Ermenilerden kurtardığında Nuri Paşa, abisi Enver Paşa’ya şu telgrafı çeker: “Buradaki neft (petrol) Osmanlını tüm borçlarını öder”.