Türk milleti dünyanın en eski milletlerinden birisidir. Eski millet olmak, elbette beraberinde eskiden beri süregelen bir kültürün, medeniyetin sahibi olmak demektir. Bir medeniyetin uzun ömürlü olması, kendine has özelliklerinin muhafazası ile birlikte çağdaş değerlerle yenilemesi ile mümkündür. Bu bakımdan ele alındığında neredeyse tarihin her döneminde varlığını devam ettiren Türk devletleri belli bir birikimin, belli bir kültürel alt yapının ve geleneklere bağlı olarak oluşturulan yönetim anlayışının sonucu olarak varlıklarını her daim devam ettirmişlerdir.
Rahmetli Prof. Dr. Aydın Taneri Hocamız, bu değerli eserinde Türk devletlerinin en başından beri kurdukları bütün devletlerde, oluşturdukları yüksek medeniyetin izlerini ortaya koymaya çalışmıştır. Eseriyle ilgili bizlere, gerek Türk milletinin ve gerekse Türk siyasetçileri açısından Türk devlet geleneklerinin hatırlanması amacıyla bir baş ucu kitabı olmasını umarak hazırladığını ifade etmiştir.
Hocamız büyük emekler harcayarak, binlerce kitap, makale araştırması yaparak kaleme aldığı eserinde, özellikle Türk kavramının önemi ve özellikleri üzerinde durmuştur. Devletin Türkler tarafından nasıl algılandığını, devletin varlığının nasıl önemsendiğini, Türklerde millet, ülke, egemenlik kavramlarının nasıl karşılık bulduğunu vurgulamaya çalışmıştır. Kurulan bütün Türk devletlerinde devlet adamına verilen önem ve devlet adamı yetiştirilmesinde gösterilen özen üzerinde durmuştur. Devlet adamının kişilik özelliklerinin devlet yönetimine etkisi üzerine hassasiyetle vurgu yapmıştır. Türk devletlerinde geleneklere bağlılığı, devletin halkına dönük olarak nasıl yönetildiğini örnekleriyle gözler önüne sermeye çalışmıştır.
Sonuç olarak Hocamız Prof. Dr. Aydın Taneri hazırlamış olduğu bu muhteşem eseriyle, çağımızdaki Türk devletlerinin geçmişten gelen geleneklerine bağlılıkla geleceğine daha sağlam adımlarla ilerleyebileceğini, geleneklerine bağlı bir devletin karşılaştığı problemlerde sorun çözme konusunda çok yerinde ve doğru refleksler gösterebileceğini vurgulamıştır. Geçmişten gelen tecrübelerin izlerini taşıyan geleneklerin, önümüzü aydınlatan kuvvetli bir ışık olduğunu anlatmıştır.”
- Uğur Ertan
