Tarihi doğru ve iyi bilmek insana ne kazandırır? sorusunun peşinde koşanlar için her zaman bir rehber kitap vardır.
Kesit Yayınları arasında çıkan Türk Devleti Hizmetinde Ermeniler isimli kitap, işte böyle bir kaygıyla kaleme alınmış önemli bir kaynak eser.
1950 li yıllarda İstanbul da görev yapmış olan Ermeni Rahip Y. Gamidas Çarkcıyan tarafından yazılan kitapta, İstanbul un fethinden sonra kronolojik tasnifle Osmanlı Devleti nin hizmetine girmiş olan Ermeniler; azınlıklara tanınan imtiyazlar, iskan sorunu, devletin azınlık siyaseti başta olmak üzere, Ermeniler in sosyal durumları, ticaret hayatları, mimariye katkıları, hekimlikteki başarılarını da içine alarak Tanzimat ve I. Meşrutiyet dönemindeki etkileriyle birlikte inceleniyor.
1912-1953 yıllarını anlatan sonuncu bölümde ise, siyasi durum, Ermeniler in eğitim ve sanattaki başarıları ile birlikte sunuluyor.
Kitap, Osmanlı Devleti nde görev alan, o dönem Osmanlı toplumuna çeşitli alanlarda katkıda bulunan Ermenileri anlatması bakımından önemli bir kaynak olduğu kadar, Ermeni bir Katolik olan Rahip Çarkcıyan ın, eserini Çanakkale şehitlerine ithaf etmesi açısından da dikkat çekici
Günümüzde yaşanan Ermeni tartışmalarına farklı bir açıdan kaynaklık edebilecek nitelikte kaleme alınmış ve yayına hazırlanmış olan Türk Devleti Hizmetinde Ermeniler, yüzyıllarca birlikte yaşamış iki halkın birbirleri hakkında ne kadar az şey bildiğini de gözler önüne seriyor. Önyargılardan uzak, tamamen vatandaşlık hassasiyetiyle ve siyasetten arındırılmış olarak okurlarının vicdanına seslenen eser, Osmanlı bürokrasisinde görev yapmış Ermenilerin yaptığı katkıları anlatması, Osmanlı idaresinin Ermeniler e karşı takındığı tavrı ve gösterdiği hoşgörüyü; güncel politikaların tuzağından kurtararak yansıtması bakımından el altında bulundurulması gereken bir hazine
