YAĞMUR ALTINDA YÜZMEK
GEORGE SAUNDERS
Yazmak, okumak ve hayat üzerine edebiyat dersleri...
Yaşayan en büyük öykü yazarlarından George Saunders, edebî hünerlerini ve şaşırtıcı analiz yeteneğini bu kez işin düşünce üretme kısmında da konuşturuyor.
Yağmur Altında Yüzmek; Rus edebiyatının büyük üstatları Çehov, Turgenyev, Tolstoy ve Gogol'ün klasikleşmiş öykülerine eğilerek bir yanıyla Rus edebiyatına giriş mahiyetinde bir yanıyla da yazma uğraşısında ustalık üzerine derin düşünceler üreten, ufuk açıcı bir rehber.
Son yirmi yıldır Amerika'nın en iyi genç yazarlarının akıl hocalığını üstlenen Saunders'ın, Syracuse Üniversitesi'nde Rus öyküsü üzerine verdiği derslerin bir uzantısı olan bu kapsamlı çalışma, “Eğer bir öykü bizi çektiyse, kendini okuttuysa bunu nasıl yaptı?” sorusunun izinden yürüyerek iyi bir öyküyü oluşturan elementlerin neler olduğunu açıklığa kavuşturuyor.
Bu Rus öyküleri beni nasıl değiştirdiyse benim öykülerimin de başkalarını böyle etkileyip değiştirmesini istiyorum.
Anton Çehov'un “Arabada”, “Tatlım” ve “Frenküzümü”; İvan Turgenyev'in “Şarkıcılar”; Lev Tolstoy'un “Efendi ile Kul” ve “Çömlek Alyoşa”; Nikolay Gogol'ün ise “Burun” isimli öykülerine yer veren Yağmur Altında Yüzmek, ilgili metinleri satır satır çözümleme, anlamlandırma ve yorumlama olanağı sunuyor. Kitabın sonunda bulunan alıştırmalar ise yazmaya heveslenenlerin yaratıcılığını tetikliyor.
George Saunders, her öyküden sonra bir denemeyle kurmacanın nasıl işlediğini ele alırken fikirlerini ortaya koyuyor, okuru kendi tepkileri ile tanıştırıyor ve öykünün okurda bıraktığı hissiyata dair bazı teknik açıklamalarda bulunuyor. Yazar ayrıca seçtiği öyküler aracılığıyla anlatının kendi çalışma prensiplerinin nasıl işlediğini, bir öyküyü neden okumaya devam ettiğimizi yahut onu yarıda bıraktığımızı profesör kimliğinden sıyrılmış gönüllü bir edebiyat elçisi edasıyla açıklıyor.
Okurun ya da yazarın edebî bir metni kendi hür iradesiyle incelemesine rehberlik ederken etkileşimli bir edebiyat dersi ortamı yaratan kitap; sadece iyi bir yazının nasıl ilmek ilmek dokunduğunu değil, aynı zamanda okurken zihnin nasıl çalıştığını da derinlemesine irdeliyor.
Yapay zekânın kurmacaya kafa tuttuğu bir çağda kurmacanın neden her zamankinden daha önemli olduğunu vurgulayan Saunders, hayata daha büyük bir merakla, sorular sorarak yaklaşmanın ve bir nevi kendini eğitmenin kurmaca ile mümkün olup olmadığını tartışıyor.
Türkçeye iki ayrı dilden yapılmış bir çeviri süreciyle kazandırılan kitapta; Saunders'ın öyküleri değerlendirip yorumladığı denemeleri İngilizceden çevrilirken Rus yazarların öyküleri ise metinlerin özgün dili olan Rusçadan çevrildi.
19. yüzyıl büyük Rus yazarlarının edebî duruşlarına, bakış açılarına ve dünya görüşlerine geniş bir perspektiften bakan Yağmur Altında Yüzmek yazardan okura, editörden çevirmene, edebiyatla gönül bağı kurmuş herkese ilham verecek bir kılavuz kitap.
Bir öyküye başlamak için fikre ihtiyacınız olmaz. Sadece bir cümleye ihtiyacınız olur.
