Yedi Meclis

Mecâlis-i Seb’a, adından da anlaşıldığı gibi yedi konuşmadan oluşur. Mecâlis’te yer alan konuşmalar, büyük bir olasılıkla Hüsâmeddin Çelebi ya da Sultan Veled tarafından konuşma anında yazıya aktarılmış ve daha sonra bu müsvedde gözden geçirilmiş ve esere son şekli verilmiştir. Bu son şeklin kimin tarafından verildiği de kesin değildir. Eserde Sultan Veled’e ait şiirlerin yer alması düzenlemenin Sultan Veled tarafından yapılmış olabileceğini düşündürtmektedir. Ayrıca eserin yazılı şeklinin Mevlânâ’nın onayından geçmiş olması muhtemeldir. Her meclis Arapça bir hutbeyle başlar. Hutbede Allah’a hamd, O’nun kudret ve yüceliğinin zikri, Hz. Peygamber’e salât ve selam ile onun sahabelerine selam yer alır. Hutbeyi nispeten daha edebî cümlelerden oluşan dua ve yakarış (münâcât) bölümü izler ve duanın ardından bir hadisin şerhi etrafında gelişen asıl vaaza geçilir. Vaazda seçilen hadisin işaret ettiği hususlar, kimi ayet, hadis ve şiirlerle desteklenerek anlatılır. Zaman zaman da hikâyelerle konu pekiştirilir. Her meclis, Allah’a hamd ve Peygamber ve ashabına selam ile bitirilir. Meclislerde Mevlânâ’nın kendi şiirlerinden başka, Senâî-yi Gaznevî, Attâr-ı Nîşâbûrî, Nizâmî-yi Gencevî, Cemâleddin-i İsfehânî, Sultan Veled ve Mes?ûdî-yi Gaznevî’nin şiirlerinden alıntılar yapılmıştır.