Edebî sanatlar veya söz sanatları adını verdiğimiz söz ve anlam oyunları, az sözle çok şey ifade etmeye, anlam ve çağrışım ilgileri kurmaya yarar. Sözcüklerin anlam olarak görüntülerinden ve ses değerlerinden yararlanmak, söze bir anlam derinliği kazandırmak amacı güder. Bazı söz sanatları ise sözün ahengini güçlendirmeye yarar. Söz sanatları, şiiri sıradan ve yavan sözler yığını olmaktan kurtarır. Okuyucunun duygu ve düşünce dünyasını harekete geçirir, coşku ve heyecanını artırır. Okuyucuyu düşünmeye ve şiirdeki gizli anlamları keşfetmeye zorlar.
Sanatçıları, toplumun diğer bireylerden farklı kılan bir özellik de, onların kullandıkları dili gündelik hayatın dışındaki anlam ve göreviyle kullanabilmeleri, sözcüklere ve cümlelere yeni anlamlar yüklemeleri ve dili zenginleştirebilmeleridir. Edebî eserlerden zevk almak ve onu doğru anlamlandırmak ise bu sanatlı dilin özelliklerini bilmekle mümkündür.
Bu çalışmamızda 1860’tan günümüze Türk Edebiyatında haklı bir yer edinmiş olan ve edebi sanatları başarıyla kullandığına inandığımız hemen her şairden -iki yüzün üzerinde şairden- daha önce bu konuda kaleme alınmış ve çoğu birbirinin tekrarı olan onlarca kitabın hiç birinde örneklenmemiş binlerce şiir parçası bulacaksınız.
Bu çalışmamız, şiirseverlerin, genç şairlerin, Türk Dili ve Edebiyatı bölümü lisans öğrencilerinin, edebiyat öğretmenlerinin ve Edebî Bilgiler dersi okutan akademisyenlerin yararlanabileceği bir kaynak olacaktır.
Recai Kapusuzoğlu
